| |
|
|
"Я - Якутянин" куораттаа5ы куонкурус иhинэн ыытыллар Олонхо дойдутун чулуу уола Платон Алексеевич Ойуунускай тθрθθбүтэ 120 сылын кθрсθ Дьокуускай куорат оскуолаларын үθрэнээччилэригэр ыытыллар түһ
19.04.2013 11:39
|
Сыала:
- Саха советскай литературатын тθрүттээччи, бθлүһүθк, суруйааччы, бθдθн общественнай-политическай
деятель, лингвист-учуонай П.А.Ойуунускай норуокка анаммыт олођун, айар, салайар үлэтин туһунан ођођо, ыччакка дьоһуннаахтык тиэрдии.
- Бэс ыйын 10-13 күннэригэр Таатта улууһун Чθркθθђθр ыытыллар республиканскай "Ойуунускай аађыыларыгар" куорат оскуолаларын хамаандатын талыы (бастаабыт оскуола).
Соруктара:
1. Билинни уларыйа турар кэмнэ, П.А.Ойуунускай олођун холобуругар ођону тθрθθбүт дойдутун тθлθннθθхтүк таптыырга уһуйуу, дьон-норуот туһугар бэриниилээх буолууга угуйуу, θбүгэ үтүθ үгэстэрин, ытык θйдθбүллэрин (сыаннастарын) θрθ тутарга үθрэтии;
2. П.А.Ойуунускай айымньыларынан эдэр кθлүθнэ тθрθθбүт тылынан санаатын дьонно этэр, тиэрдэр, алтыһар усулуобуйатын тэрийии;
3. Ођо эрдэхтэн атын омугу убаастыы үθрэнэллэригэр, дьон ортотугар сиэрдээхтик тутталларыгар олук охсуу, ођо дьођурун сайыннарыы, талаанын арыйыы, киһилии сиэри-майгыны, үθрүйэђи, сатабылы олохсутуу.
Ыытыллар сирэ:
Дьокуускай куорат, Киров аат. уулусса, 20 N-дээх дьиэ, Ођо айымньытын дьиэтэ, "Айыы Кыһата" оскуола,
Ыытыллар кэмэ: 2013 сыл ыам ыйын 18 күнэ. Сађаланар 9 ч.
Кытталлар: Дьокуускай куорат оскуолаларын 5-11саха кылаастарын үθрэнээччилэрэ, учууталлар.
Хайысхалара:
1 хайысха - Уус тарбах үлэтэ: оноһук, уруһуй
2 хайысха - Айар үлэ: θйтθн суруйуу, айар үлэ
3 хайысха - Уус-уран толоруу : аман θс, драматическай кθрүү, уу-уран аађыы
4 хайысха - Чинчийэр үлэ.
5 хайысха - Тθрүт культура: олонхо, оһуокай, "Туйаарыма Куо", "Үрүн Уолан"
6 хайысха - Алтыһыы Ођо түмсүүлэрэ
7 хайысха - Сахалыы остуол оонньуулара
|
Үлэ кθрүнэ |
Ирдэбилэ |
Хос быһаарыы |
Кыттааччы |
- Уус тарбах үлэтэ
|
|
- Оноһук мас, туой, тимир, кыл, туос уо.д.а.
- Уруһуй |
- тиэмэни арыйыы;
- үлэ хаачыстыбата;
- үлэ сонуна;
- үлэни кθмүскээһин |
|
Алын сүһүθх 5-6 кыл.
Орто сүһүθх: 7-8 кыл.
Үрдүкү сүһүθх: 9-11 кыл. |
2. Айар үлэ |
|
θйтθн суруйуу |
А-4 формакка бэчээттэммит буолуохтаах (шрифт 12, интервал 1,5);
Кээмэйэ: 5-6 кыл. -1,5 сирэй,
7-8 кыл. - 2,5 сирэй,
9-11 кыл. - 4 сирэй |
1 секция:
П.А.Ойуунускай айымньылара (биирдии айымньыга тирэђирэн θйтθн суруйуу, ырытыы)
2 секция:
П.А.Ойуунускай - суруйааччы (элбэх айымньыны ырытыы)
3 секция. П.А.Ойуунускай - пассионарнай личность (салайааччы, общественнай-политическай деятель, олонхоһут, чађылхай личность) |
Сүһүθх аайыттан 1-дии кыттааччы |
|
Айар үлэ (жанра кθнүл) |
-айар үлэ электроннай уонна кумаађынан варианнара булгуччулаах;
-тиэкис тθннθрүллүбэт |
1 секция: Хоһоонунан айымньы. Ааптар сирэй кыттар.
2 секция: Атын жанр - кэтэхтэн кыттыы. |
Сүһүθх аайыттан 1-дии кыттааччы |
- Уран тыл
|
|
"Аман θс" - тыл этии куонкуруһа: - бэлэмнэммит тиэмэтинэн этии;
-тута бэриллэр тиэмэнэн тыл этии. |
-санарар сатабыл;
-сүрүн санаатын, идиэйэтин
диринэ;
- оригинальноһа;
- этии тутула;
- тыл-ис культурата |
|
Үрдүкү сүһүθх |
- Толоруу
|
|
Уус-уран аађыы:
- биирдиилээн;
- бθлθђүнэн |
-айымньы ис хоһоонун арыйыы;
-танас-сап;
-сценађа туттуу-хаптыы; |
|
- Алын-орто сүһүθх;
- Үрдүкү сүһүθх |
|
Драманы кθрүү:
- эрдэ бэлэмнэммит туруоруу;
- тута туруоруу. |
- туруоруу сатабыла;
- толоруу хаачыстыбата |
|
Кθнүл кыттыы |
- Чинчийэр үлэ
|
|
"П.А.Ойуунускай олођо, айар, научнай, салайар үлэтэ"
чинчийэр үлэлэри кθрүү |
- үлэ тођоостоођо;
- үлэ сонуна;
- үлэ ньымата;
- үлэ кээмэйэ; |
Үθрэнээччи үлэтин стендэ онорон кθмүскүүр |
Сүһүθх аайыттан 1-дии кыттааччы |
- Тθрүт культура
|
|
Олонхоттон быһа тардыы. |
- Үгэһи тутуһан толоруу;
- танас-сап;
- сана чуолкайа, куолас ырааһа |
|
Сүһүθх аайыттан 1-дии кыттааччы |
|
Оһуокай
-эрдэттэн бэлэмнэн;
-тута хоһуйуу (тиэмэ бэриллэр) |
-тыл-θс;
-ис хоһооно;
-куолас эгэлгэтэ;
-уһун тыын |
|
Сүһүθх аайыттан 1-дии кыттааччы |
|
Туйаарыма Куо |
1.Бэйэни билиһиннэрии
2.Талааны кθрдθрүү
3.θйү-санааны, билиини тургутуу
4.Сахалыы танас
5.Уһун суһуох |
|
Сүһүθх аайыттан 1-дии кыттааччы |
|
Үрүн Уолан |
1 Бэйэни билиһиннэрии
2.Талааны кθрдθрүү
3.θйү-санааны, билиини тургутуу
4.Сахалыы танас
5. Күүс-уох тургутуута |
|
Сүһүθх аайыттан 1-дии кыттааччы |
- Алтыһыы
|
|
Ођо тэрилтэлэрэ, түмсүүлэрэ |
1 түһүмэх. Бэйэни билиһиннэрии (самопрезентации)
2 түһүмэх. Тθгүрүк остуол.
3 түһүмэх. Бырайыакка тахсыы |
Анал бырагырааманан |
Үрдүкү сүһүθх |
- Оонньуу түһүлгэтэ
|
|
Сахалыы остуол оонньуулара:
хаамыска;
хабылык |
Оскуолаттан 1 кыыс, 1 уол кыттар |
|
|
Сайаапкалары маннык аадырыска ыам ыйын 17 кунугэр диэри куутэбит: ул. Петра Алексеева 75/1 каб.N9, к. тел.: 32-42-58, эл.адрес: galina_nms@mail.ru
Тэрийэр белех.
|
